Kartabon

Kad bi korbon - "kostur" broda koji se sastoji od kobilice, statvi, svih rebara povezanih međusobno uzdužnim tankim letvicama - bio završen, uzelo bi se jednu kvadratu, letvicu kvadratnog presjeka stranice od dva i po centimetra, koju bi se bilo stavilo "ol prove do karme" i onda bi se "bilo gledalo i pazilo da bi se dobilo cervaduru broda" odnosno cervadura (tal. incurvatura, ven. curvada) - željeni uzvoj ili skok palube broda određivao se "na oko".

[You must be registered and logged in to see this image.]

Kad se s kvadratama na taj način sinjalo (zabilježilo) cervaduru, pripasivao se pos odnosno centa prema cervaduri tako da bi se ispod kvadrate, na prikladnoj udaljenosti od nje, na korbe zakucala staza, jedna tanka daska "duga četiri do šest metara, a široka ovako, jedno pet, šest centimetara." Onda bi se murelom prenosilo cervaduru. Murel je bila "jelna mala, tanka dašćica" posebnog oblika debljine jednog centimetra koja se zvala kartabon. Kartabon bi se naslonio jednom stranicom na kvadratu tako da prelazi na stazu i onda se sinjalo na stazu. Na mjestu gdje je razmak od staze do kvadrate bio manji murel se okrenuo tako da se bilježilo samo linijom a ako je staza bila više udaljena "onda bi se sinjalo s dvi linije".

[You must be registered and logged in to see this image.]

Zatim bi se te izmjere prenašale na dasku za pos tako da bi se najprije staza zabila s par brokvica na dasku. Kartabon bi se postavljao prema zacrtanim oznakama na stazu i onda se na dasku sinjalo prema kartabonu koliko je kvadrata kojom je obilježena cervadura bila daleko od staze. Kad se postavljala staza na dasku moralo se paziti i mjeriti kartabonom da linija cervadure ne prelazi rub daske.


Tekst i crteži preuzeti iz doktorske radnje dr. Velimira Salamona, strana 3-14